Strona bierna w języku angielskim jest dość często stosowana, więc każdy z uczniów prędzej czy później będzie z nią miał do czynienia. Warunkiem jej zrozumienia jest jednak znajomość angielskich czasów. Jeżeli uczeń nie ma ich utrwalonych – strona bierna może się okazać prawdziwą mordęgą.
Czy da się temu jakoś zaradzić?
Strona angielek.pl powstała z myślą o takich właśnie uczniach, więc spróbujemy znaleźć sposób by ogarnąć również ten temat.
Na początek spróbujmy wytłumaczyć o co w tym wszystkim chodzi i jak wyglądają zdania w stronie czynnej i w stronie biernej. Takie tematy są również omawiane na lekcjach języka polskiego, ale z doświadczenia wiem, że wielu uczniów nie przenosi tej wiedzy na inne przedmioty.
Poniższe trzy zdania są napisane w stronie czynnej:
Ola czyta książkę.
Dzieci śpiewają piosenkę.
Robotnicy budują nową drogę.
A teraz, te same zdania mamy przekształcone na stronę bierną:
Książka jest czytana przez Olę.
Piosenka jest śpiewana przez dzieci.
Droga jest budowana przez robotników.
Jeżeli porównamy te zdania to widzimy, że zmienia nam się podmiot, czyli wykonawca czynności. W pierwszych zdaniach nacisk jest położony na to kto wykonuje czynność. W drugich, natomiast, wykonawca nie jest ważny, bo nacisk kładziemy na obiekt tej czynności.
Zauważmy, że w zdaniach w stronie biernej mamy wyrażenia: jest czytana, jest śpiewana, jest budowana. Tak samo będziemy to przedstawiali w języku angielskim.
Będziemy używać czasownika być w odpowiednim czasie oraz III formy czasownika (Past Participle).
A teraz popatrzmy na przykłady zdań w czasie przeszłym i przyszłym i spróbujmy je przekształcić na stronę bierną. To nie będą zgrabne zdania po polsku, zwłaszcza w czasie przeszłym. Ale maja nam one pokazać jak dosłownie wygląda strona bierna w języku angielskim:
Ktoś zabrał moją książkę.
Dzieci zjadły obiad.
Nasz sąsiad kupił nowy samochód.
Mama kupi nowy telewizor.
Napiszę list.
Mechanik naprawi nasz samochód.
Odpowiedzi:
Moja książka była zabrana (została zabrana) przez kogoś.
Obiad był zjedzony (został zjedzony) przez dzieci.
Nowy samochód był kupiony (został kupiony) przez sąsiada.
Nowy telewizor będzie kupiony przez mamę.
Nowy list będzie napisany przeze mnie.
Nasz samochód będzie naprawiony przez mechanika.
W zdaniach biernych pojawiły się wyrażenia: był zjedzony, był kupiony, będzie napisany itp. W języku angielskim, w stronie biernej ZAWSZE będziemy używać czasownika być i III formy czasownika (Past Participle).
Co to jest III forma czasownika?
Angielskie czasowniki dzielą się na regularne i nieregularne.
Czasowniki regularne tworzą III formę czasownika poprzez dodanie końcówki -ed (najczęściej, bo czasami jest to samo -d, a czasami -ied). Czasowniki nieregularne, natomiast znajdziemy na końcu każdego podręcznika do języka angielskiego, w specjalnej tabeli, w trzeciej kolumnie zatytułowanej Past Participle.
Taką tabelę znajdziesz również TUTAJ.
Po tym przydługim wstępie pora zająć się prawdziwymi (czyli po angielsku) zdaniami w stronie biernej. Interesuje nas tylko czas Present Simple. Dla pozostałych czasów przygotuję osobny wpis.
Strona bierna w czasie Present Simple
Zdanie w stronie biernej w czasie Present Simple jest zbudowane następująco:
Podmiot + am, is lub are + III forma czasownika (Past Participle)
Zobaczmy kilka przykładów:
The song is sung by my friend. Piosenka jest śpiewana przez mojego przyjaciela.
The letters are delivered by a postman. Listy są dostarczane przez listonosza.
Soup is cooked by our grandma. Zupa jest gotowana przez naszą babcię.
Prawda, że to nie jest trudne?
Uwaga! Nie lekceważ ćwiczeń, gdy coś wydaje się proste!
Przy samodzielnym układaniu zdań w stronie biernej, najczęściej wszystko przebiega bardzo dobrze.
Problemy i błędy pojawiają się wtedy, gdy uczniowie wykonują ćwiczenia polegające na przekształcaniu zdań ze strony czynnej na stronę bierną.
Popatrzmy na przykładowe zdanie:
She eats vegetables. Ona je warzywa.
Po przekształceniu tego zdania na stronę bierną powinniśmy otrzymać:
Vegetables are eaten by her. Warzywa są jedzone przez nią.
Ale niektórzy uczniowie wstawiają w zdaniu biernym is zamiast are. To dlatego, że w zdaniu czynnym podmiotem była ’ona’ – she. I chociaż w stronie biernej podmiot jest w liczbie mnogiej, umysł pozostaje 'zaślepiony’ i niejako z automatu dopasowuje czasownik 'to be’ do zdania pierwszego.
Może to wydaje się teraz nierealne ale takie błędy na prawdę się pojawiają. Uważajcie na to i po wykonaniu ćwiczenia zawsze sprawdzajcie czy podmiot zdania zgadza się z czasownikiem.
Z czym jeszcze mają problem uczniowie przekształcając zdania w stronie czynnej na zdania w stronie biernej?
Często nie wiedzą od czego zacząć. Nie wiedzą skąd wziąć podmiot w nowym zdaniu.
Podmiotem w zdaniu w stronie biernej jest dopełnienie zdania w stronie czynnej.
Popatrzmy na przykład:
My aunt buys the best French perfumes. Moja ciocia kupuje najlepsze francuskie perfumy.
Jak będzie wyglądało zdanie w stronie biernej?
Od czego je zaczniemy?
Nie. Nie od słowa 'perfumes’.
Zaczynamy od 'The best French perfumes’. W razie wątpliwości patrzymy na słowo, które występuje zaraz po czasowniku. W zdaniu wyjściowym czasownik to 'buys’ i bezpośrednio po nim mamy dopełnienie: 'the best French perfumes’.
To właśnie to dopełnienie jest naszym nowym podmiotem w zdaniu, które będzie w stronie biernej.
Musimy też, oczywiście pamiętać, żeby dopasować czasownik to be do podmiotu. Pefumes to liczba mnoga. Tak więc ostatecznie zdanie będzie wyglądało tak:
The best French perfumes are bought by my aunt. Najlepsze francuskie perfumy są kupowane przez moją ciocię.
I jeszcze jeden przykład.
We visit her. My odwiedzamy ją.
Jak będzie wyglądało zdanie w stronie biernej?
Od czego zaczniemy?
W zdaniu wyjściowym po czasowniku mamy słowo 'her’.
Ale nie zaczniemy od tego słowa.
’Her to zaimek osobowy w formie dopełnienia. Na początku zdania musimy natomiast postawić zaimek osobowy w formie podmiotu. W naszym przypadku będzie to 'she’.
Zasadniczo wszyscy uczniowie powinni na tym etapie nauki znać zaimki osobowe w formie podmiotu i dopełnienia ale w razie problemów z pamięcią można skorzystać z pomocy TUTAJ.
A nasze zdanie po przekształceniu na stronę bierną będzie wyglądać tak:
She is visitet by us. Ona jest odwiedzana przez nas.
To tylko najprostsze przykłady. W podręcznikach szkolnych znajdziemy trochę bardziej rozbudowane. Wszystkie jednak skonstruowane są zgodnie z podaną tutaj regułą.
Zapamiętajmy!!!
Zdania w stronie biernej podkreślają skutek czynności a nie jej wykonawcę. Dlatego wykonawca często jest całkowicie pomijany. Nie musimy go wspominać, chociaż na początku nauki zazwyczaj to robimy.
Oto kilka kolejnych przykładów zdań w stronie czynnej i biernej.
They watch films. Oni oglądaja filmy.
Films are watched by them. Filmy są oglądane przez nich.
My brother paints pictures. Mój brat maluje obrazy.
Pictures are painted by my brother. Obrazy sa malowane przez mojego brata.
John answers my questions. John odpowiada na moje pytania.
My questions are answered by John. Dosłownie: Moje pytania są odpowiadane przez Johna.
Aby utrwalić umiejętność budowania zdań w stronie biernej polecam następujące ćwiczenia:
Strona bierna czas Present Simple cz.1
Strona bierna czas Present Simple cz. 2
Strona bierna czas Present Simple cz. 3
Passive voice Present Simple proste przykłady, stopniowana trudność