Tytuł mojego dzisiejszego wpisu nawiązuje do słów mojej dawnej nauczycielki języka angielskiego.
Lata minęły a ja nie wymyśliłam niczego lepszego, niż pokazywanie budowy angielskiego zdania na trzech palcach ręki.
Pierwszy palec to podmiot, drugi – orzeczenie a trzeci to dopełnienie, czyli reszta zdania.
Pomiędzy tymi palcami pojawia się też w razie potrzeby operator, czyli palec prawej ręki. W zdaniach pytających przed podmiotem, a w przeczeniach po podmiocie razem z not.
Ot i cała filozofia!
Uproszczona, oczywiście, ale wpadająca w oko i pomagająca zapamiętać szyk angielskiego zdania.
W sam raz dla uczniów, którzy są wzrokowcami lub podczas nauki lubią wesprzeć się gestem.
Zdanie twierdzące
Zdanie twierdzące w języku angielskim zbudowane jest tak:
Oczywiście w niektórych czasach w zdaniach twierdzących pojawia się też operator. Możemy to pominąć w naszej ilustracji i traktować go razem z czasownikiem jako orzeczenie. W naszych schematach chodzi o to aby były maksymalnie proste i zapadające w pamięć. Ale wnikliwy uczeń wyłapie nieścisłość dlatego poniżej przedstawiam wariant II zdania twierdzącego, który wygląda tak:
Zdanie przeczące
Budowa zdania przeczącego jest następująca:
Zauważmy, że wygląda ono bardzo podobnie do zdania oznajmującego, tylko po podmiocie pojawił sie operator razem ze słowem przeczącym 'not’.
Zdanie pytające
A oto schemat zdania pytającego. Gdy patrzymy na te kolorowe kółeczka to wszystko wydaje się proste, jednak dla uczniów jest to najtrudniejszy rodzaj zdania.
Aby dobrze radzić sobie z powyższymi schematami, należy dokonać jeszcze pewnych uściśleń:
Jeżeli chodzi o podmiot, to bierzemy pod uwagę wszystkie wyrazy określające osobę wykonującą czynność a nie tylko pierwsze słowo.
W zdaniu: Moja najstarsza ciocia odwiedza nas raz w roku.
podmiotem będzie moja najstarsza ciocia, a nie słowo moja, jak twierdzą niektórzy uczniowie.
A w zdaniu : Kolega Michała gra w koszykówkę.
podmiotem będzie kolega Michała.
Operator zależy zawsze od czasu, który w danym momencie używamy np. do lub does w czasie Present Simple, will w czasie Future Simple itp. W przeczeniach do operatora zawsze dodajemy wyraz przeczący not. W przykładach, które umieściłam niżej, używam tylko form pełnych, aby dobrze można było wszystko rozróżnić.
Jeżeli chodzi o orzeczenie, to zawsze mamy na myśli czasownik, który opisuje czynność wykonywaną przez podmiot. Nie zauważyłam dotąd, by uczniowie mieli z nim jakieś problemy, przynajmniej w podstawowych czasach. Jeżeli coś było nie tak, to wynikało to raczej z braku znajomości form czasownika lub zasad związanych z czasem, w którym jest stosowany, a nie z problemów z budową zdania.
Przykłady zdań
Oto kilka prostych przykładów zdań w różnych czasach, które potwierdzają zasadę, że SZYK ZDANIA TO ŚWIĘTOŚĆ:
Czas Present Simple
Czas Past Simple
Czas Present Perfect
Czas Future Simple
Jeżeli komuś pomaga taka wizualizacja, to warto podczas nauki każdego z angielskich czasów pobawić się kolorami. Można też napisać zdania na kolorowych kartkach, przesuwać i układać je wedle potrzeb. Na pewno wielu uczniom pomaga 'odhaczanie’ wyrazów na trzech palcach ręki. A jeśli ktoś zatnie się próbując ułożyć zdanie po angielsku i nie będzie wiedzieć co zrobić, to mam jedną, dobrą radę:
Nie wiesz od czego zacząć?
Zacznij od podmiotu!!!