Czas Present Simple – krok po kroku

przez | 14 sty 2020

Czas Present Simple potrafi sprawić duże problemy uczniom i zniechęcić ich do nauki języka angielskiego.  Mimo, że jest wprowadzany na bardzo wczesnym etapie nauki i wielokrotnie powtarzany w kolejnych latach, niektórzy uczniowie za  każdym razem uczą się go na nowo bo… zapomnieli..
Jednak to nie brak pamięci jest przyczyną ich niepowodzenia a raczej fakt, że go po prostu nie rozumieją. A doświadczanie porażek w czasie nauki powoduje, że chce nam się uczyć coraz mniej i tracimy wiarę we własne możliwości.

Czy mimo porażek i bardzo słabej motywacji da się zrozumieć czas Present Simple i nauczyć go raz na zawsze?

Spróbujmy!

Poniższe wskazówki są skierowane do uczniów z dużymi problemami w nauce języka angielskiego i zawierają uproszczenia. Ćwiczenia są skonstruowane tak, aby każdy mógł sobie z nimi poradzić i zawierają bardzo proste słownictwo.

Zaczynamy!

Najpierw musimy sobie wyjaśnić co to w ogóle jest ten czas Present Simple.

Jest to czas teraźniejszy. 

Ale Anglicy patrzą na teraźniejszość nieco inaczej niż my. Najprościej mówiąc: dla nich albo czynność się powtarza albo dzieje się w chwili mówienia. I mimo, że obydwie te czynności dotyczą czasu teraźniejszego, to w pierwszym przypadku używamy czasu Present Simple, a w drugim – Present Continuous.
W języku polskim takie rozróżnienie nie jest stosowane. Dla nas gramatycznie zdanie będzie zbudowane tak samo, niezależnie od tego czy Myjemy zęby (codziennie) czy Myjemy zęby (teraz). W każdym z tych przypadków my tak samo “Myjemy zęby”, Anglicy natomiast w zależności od sytuacji stosują inny czas.

Oczywiście rozróżnienie na czynności, które się powtarzają i czynności, które dzieją się w chwili mówienia jest bardzo uproszczone. Czasy angielskie mają więcej niż jedno konkretne zastosowanie.
Na początku skupmy się jednak tylko na tym najwazniejszym:

Czas Present Simple – czynności powtarzają się
Czas Present Continuous – czynności dzieją się w chwili mówienia.

Budowa czasu Present Simple

Zdania w języku angielskim mają konkretną, przewidywalną budowę i każde słowo musi się znaleźć na odpowiednim dla niego miejscu. Jeżeli jeszcze nie czytałeś mojego wpisu Szyk zdania to świętość to teraz jest na to odpowiedni moment.

Podczas nauki każdego angielskiego czasu musimy zapamiętać wiele istotnych  rzeczy ale dla nas najważniejsze będą dwie z nich:

  1. Kiedy stosujemy czas?
  2. Co jest operatorem?

Niezależnie od pory dnia czy nocy, jeśli zadam ci takie pytanie – ty powinieneś na nie odpowiedzieć.

Spokojnie! To jest do zapamiętania! 
I musi być zapamiętane. 
To takie minimum z minimum.

Ale jeśli nawet z tym masz trudności, w takim razie powinieneś przygotować sobie kartkę z odpowiedziami, do której w razie potrzeby będziesz zaglądać.

Zadajmy sobie teraz te pytania:

  1. Kiedy stosujemy czas Present Simple?
    Dla czynności, które się powtarzają
  2. Co jest operatorem?
    do lub does

I to będą konkretne hasła, z którymi ten czas będzie się nam kojarzył.

TWORZENIE ZDAŃ W CZASIE PRESENT SIMPLE

Zanim przejdziemy do układania konkretnych zdań musimy dokonać pewnego podziału.

W czasie Present Simple rozróżniamy:

  1. Zdania z czasownikiem ‘to be’
  2. Zdania z czasownikiem ‘have got”
  3. Zdania z czasownikiem modalnym ‘can’
  4. Zdania z pozostałymi czasownikami

My zajmiemy się pkt. 4, czyli zdaniami ze wszystkimi czasownikami, które znajdziemy w słowniku, poza wymienionymi powyżej. Jeśli chcesz przećwiczyć inne – zajrzyj do odpowiednich wpisów.

ZDANIA TWIERDZĄCE

Zdania twierdzące w czasie Present Simple są stosunkowo łatwe. Po prostu w miejscu orzeczenia wstawiamy interesujący nas czasownik. (Zakładam, że wiesz co to jest orzeczenie. Jeśli nie – zajrzyj do wpisu Szyk zdania to świętość)

Przykład:

Ja lubię muzykę – I like music.
Ty czytasz książki – You read books.
Oni biegają. – They run.

Sytuacja trochę komplikuje się w przypadku 3 os. l.poj. 
Wtedy do czasownika dodajemy literę -s.

Przykład:

On lubi muzykę. – He likes music.
Ona czyta książki. – She reads books.
Mój brat biega. – My brother runs.

Uwaga! Wielu uczniów nie wie, co to jest 3 osoba liczby pojedynczej!!!

3 osoba liczby pojedynczej to:

HE – on
SHE – ona
IT – ono (to)
oraz wszystkie słowa, które je określają. Na przykład nasz nauczyciel, Mr Brown i mój brat to trzecia osoba liczby pojedynczej ale moje książki już nie, ponieważ to liczba mnoga.
(Jeśli takie rozróżnianie sprawia ci problemy – musisz poćwiczyć materiał z języka polskiego).

Zapamiętajmy więc, że w zdaniach twierdzących występuje podstawowa forma czasownika, a w 3 osobie liczby pojedynczej do czasownika dodajemy literę -s.
Czasami, w zależności od litery na którą kończy się czasownik będzie to -es np. goes. watches, does. Nie będę w tym miejscu podawać reguł, aby za bardzo nie skomplikować nauki na tym etapie. Jeżeli chcesz poćwiczyć dodawanie końcówki -s to TUTAJ jest odpowiednie ćwiczenie.

ZDANIA PRZECZĄCE

Jak powiedzieliśmy wcześniej, operatorem w czasie Present Simple jest do albo does.
Does stosujemy do 3 osoby liczby pojedynczej, czyli HE, SHE, IT a do do pozostałych osób. 

W przeczeniu operator występuje razem ze słowem przeczącym NOT:

do not – w skrócie – don’t
does not – w skrócie – doesn’t

Przykłady:

Ja nie lubię muzyki – I don’t like music’
Ty nie czytasz książek – You don’t read books.
Oni nie biegają. – They don’t run.

Jeżeli pisanie form skróconych sprawia ci trudności, możesz oczywiście zapisywać pełne formy zdań:

I do not like music.
You do not read books.
They do not run.

Z upływem czasu powinieneś nabrać pewnej wprawy.

W przypadku 3 osoby liczby pojedynczej używamy operatora does i słowa przeczącego not.
does not to w skrócie doesn’t.

Uwaga!!! 

Does to tak naprawdę do z końcówką -s. Pamiętasz, że w zdaniach twierdzących dodawaliśmy – s do czasownika? Teraz to -s przeszło na operator i czasownik już nie ma żadnej końcówki.

Ona nie lubi muzyki – She doesn’t like music.
On nie czyta książek. – He doesn’t read books.
Mój brat nie biega. – My brother doesn’t run.

Możecie też pisać pełną wersję:

She does not like music.
He does not read books.
My brother does not run.

Zapamiętaj! 
W zdaniu przeczącym czasownik nie ma końcówki -s.

ZDANIA PYTAJĄCE

Pytania ogólne, czyli zaczynające się po polsku od słowa Czy tworzymy stawiając operator na początku zdania, przed podmiotem.

Przykłady:

Czy  ja lubię muzykę? – Do I like music?
Czy ty czytasz książki? – Do you read books?
Czy oni biegają? – Do they run?

W 3 osobie liczby pojedynczej operatorem jest oczywiście does, a czasownik występuje bez końcówki -s. Ta końcówka przeszła z czasownika na operator.

Czy on lubi muzykę? – Does he like music?
Czy ona czyta książki? – Does she read books?
Czy twój brat biega? – Does your brother run?

WYRAŻENIA STOSOWANE Z CZASEM PRESENT SIMPLE

Jak już wspomniałam czas Present Simple stosujemy do opisywania czynności, które się powtarzają. Pojawiają się więc w nim wyrażenia opisujące częstotliwość. Jest ich sporo ale podam tutaj najważniejsze:

Wyrażenia stosowane na końcu zdania:

every day – codziennie
every week – co tydzień
every year – co roku
every Monday – co poniedziałek

Wyrażenia stosowane przed czasownikiem zwykłym a po czasowniku ‘to be’:

always – zawsze
usually -zazwyczaj
often – często
sometimes – czasami
never – nigdy

To by było na tyle podstawowej teorii.
Teraz pora ją przećwiczyć i utrwalić.

Jednym z ćwiczeń, które wykonywałam jeszcze jako uczennica dawno, dawno temu było przekształcanie zdań. Nauczyciel podawał zdanie twierdzące a my musieliśmy je przekształcić w zdania pytające i przeczące. Nie spotykam teraz często takiego rodzaju ćwiczeń ale w moim przypadku one były bardzo pomocne. Pokazały mi bowiem, że język angielski może być jak układanka – prosty i przewidywalny, że części zdania nie są takie straszne i przy odrobinie wysiłku naprawdę możemy sobie z nimi poradzić.

Oto przykłady  takiego ćwiczenia:

We play football. 
We don’t play football.
Do we play football?

They watch TV.
They don’t watch TV.
Do they watch TV?

She eats vegetables.
She doesn’t eat vegetables.
Does she eat vegetables?

Tego typu zadanie do wydruku znajdziesz TUTAJ.

Inne ćwiczenia utrwalające znajomość czasu Present Simple znajdziesz na stronie z ćwiczeniami do wydruku.

NIE ZNIECHĘCAJ SIĘ!!!

Zdaję sobie sprawę, że po przeczytaniu tego wpisu zamiast entuzjazmu do nauki możesz poczuć jeszcze większe zniechęcenie. Możliwe, że nie udało mi się wszystkiego dość jasno wytłumaczyć. A może ćwiczenia, które teraz przerabiasz w szkole są na bardziej zaawansowanym poziomie i dlatego odczuwasz frustrację i masz chęć wszystko rzucić. 

Mimo wszystko zachęcam do wytrwania. Starałam się skonstruować ćwiczenia tak, aby były przyjazne dla osób z bardzo dużymi problemami w nauce i zawierały proste, zrozumiałe słownictwo. Jeśli przerobisz je tyle razy, że już nie zrobisz błędu, to uważam że znasz czas Present Simple na podstawowym poziomie.

Wiele osób zapomina o końcówce -s w 3 osobie liczby pojedynczej. To normalne na początku nauki.
Aby o tym pamiętać musimy wyrobić pewien nawyk a do tego potrzeba cierpliwości i dalszych ćwiczeń. Pewnym problemem jest też właściwe dodawanie końcówki -s i umieszczenie przysłówków częstotliwości w zdaniu. W tym przypadku również ćwiczenie czyni mistrza.